ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΓΙΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
στις 14/10/16 ημέρα Παρασκευή και ώρα 10.30 π.μ.
στην αίθουσα του Πνευματικού και Πολιτιστικού Κέντρου του Συλλόγου
Στην εισαγωγή του ο Πρόεδρος του Συλλόγου Κων. Σαρειδάκης κατ’ αρχήν καλωσορίζει και ευχαριστεί τους εκλεκτούς επιστήμονες, Καθηγητή του Παντείου Πανεπιστημίου κ. Μελέτη Μουστάκα, Δικηγόρο – Εργατολόγο και επίτιμο μέλος του Συλλόγου κ. Δημ. Μπούρλο και Δικηγόρο και επίτιμο μέλος του Συλλόγου κ. Γεώργ. Χαϊκάλη, οι οποίοι ανιδιοτελώς δέχθηκαν να μετάσχουν σ’ αυτή την εκδήλωση, προκειμένου να ενημερώσουν και να απαντήσουν σε σχετικά ερωτήματα που αφορούν τις πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις (Ν.4387/2016) για ασφ/κά και συνταξιοδοτικά θέματα. Στη συνέχεια ο Πρόεδρος αναλύει περιληπτικά, όσα αφορούν τον ΕΝΙΑΙΟ ΦΟΡΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ (Ε.Φ.Κ.Α.) που θεσπίζεται από 1/1/2017. Η ανάλυση παρατίθεται αμέσως παρακάτω:
EΦΚΑ
- ΣΥΣΤΑΣΗ ΕΦΚΑ (ΝΠΔΔ)
α) Σύσταση από 1/1/17 με το Ν.4387/16 ( υπερφιλόδοξος στόχος για ένταξη 3,5 εκατ. ασφ/νων και 2,6 εκατ. συν/χων από διαφορετικούς ασφ/κούς οργανισμούς)
Οι ειδικοί Κ.Α. λέγουν:
- τεράστια διοικητικά προβλήματα
- δραματική επιδείνωση της θέσης των συνταξιούχων
- καθυστέρηση απονομής συντάξεων
- θα δοκιμασθούν τα όρια αντοχής διοικούμενων και διοικούντων
- μεγάλο διάστημα οργανωτικής ενοποίησης έως και 10 χρόνια
- με όλα αυτά το αποτέλεσμα σε σχέση με το διοικητικό κόστος ενδέχεται να είναι αντίστροφο από το αναμενόμενο
β) ΕΝΤΑΞΗ ΣΤΟΝ ΕΦΚΑ
- ΙΚΑ – ΕΤΑΜ
- Ενιαίο Ταμείο Ασφάλειας Προσωπικού ΜΜΕ (ΕΤΑΠ – ΜΜΕ)
- Ενιαίο Ταμείο Ανεξάρτητα Απασχουλομένων (ΕΤΑΑ) Νομικοί, γιατροί, μηχανικοί)
- Οργανισμός Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ)
- Ναυτικό Ασφαλιστικό Ταμείο
- Ταμείο Ασφάλισης Υπαλλήλων Τραπεζών και Επιχειρήσεων Κοινής Ωφελείας (ΤΑΥΤΕΚΩ)
- Ενιαίο Ταμείο Ασφάλισης Τραπεζοϋπαλλήλων (ΕΤΑΤ)
- ΟΓΑ
- Δημόσιοι υπάλληλοι και υπάλληλοι ΝΠΔΔ
γ) Επίσης στο ΕΤΕΑ συγχωνεύονται τα Ταμεία Πρόνοιας και γίνεται ΕΤΕΑΕΠ
Σκοπός του ΕΦΚΑ είναι η αρμοδιότητα:
-για χορήγηση μηνιαίας κύριας σύνταξης λόγω γήρατος, αναπηρίας και θανάτου (και στα μέλη οικογένειας)
-για παροχές ασθενείας σε χρήμα
-για ειδικά προνοιακά επιδόματα
-για κάθε άλλη παροχή σε χρήμα ή υπηρεσιών
Υπάγονται υποχρεωτικά
-Οι ασφ/νοι και συνταξιούχοι και τα μέλη των οικογενειών των εντασσομένων φορέων τομέων, κλάδων, καθώς και οι ασφ/νοι και συν/χοι του ΕΦΚΑ
-Όσοι για πρώτη φορά από την ενοποίηση αναλαμβάνουν ασφαλιστέα εργασία ή ιδιότητα, καθώς και τα μέλη των οικογενειών τους.
Σημείωση
Όλοι οι ανωτέρω εξακολουθούν να διέπονται από τις διατάξεις της νομοθεσίας των εντασσομένων φορέων τους, ως ισχύουν, εκτός των περιπτώσεων που ειδικά ορίζει ο νέος Νόμος.
Όργανα διοίκησης:
-Διοικητής
-11/μελές Διοικητικό συμβούλιο (με απόφαση Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφ/σεων
-Υπάρχουν και δύο θέσεις Υποδιοικητών
Επίσης στον ΕΦΚΑ συστήνονται Συμβουλευτικές Επιτροπές (εκπρόσωποι των συνδικαλιστικών και εργοδοτικών οργανώσεων και Επιστημονικών φορέων)
Ακολούθως ο Πρόεδρος αναφέρει περιληπτικά όσα ρυθμίζονται με το νέο ασφ/κό Νόμο 4387/16, που ισχύει από 13/5/16. Τα αφορούντα το νέο ασφ/κό Νόμο και περιληπτικό ημερολόγιο των σχετικών αλλαγών παρατίθενται κατωτέρω:
ΝΕΟ ΑΣΦ/ΚΟ (Ν. 4387/16)
1. Νόμος 4387/16 (Νόμος Κατρούγκαλου)
-Συνέχεια Ν. Σιούφα, Ρέππα, Πετραλιά, Λοβέρδου, Κουτρουμάνη
-Ίδια η τύχη, δηλαδή αλλαγή μετά από λίγα χρόνια
2. α) Η Κυβέρνηση λέει ότι επιτυγχάνεται η αναγκαία αναδιανομή υπέρ των χαμηλόμισθων και όσων έχουν λίγα έτη ασφάλισης.
(αυτό δέχεται πολλές κριτικές, ακόμη και η Οικον. και Κοινων. Επιτροπή στη γνωμοδότησή της αναφέρει, ότι το νέο ασφ/κό εξομοιώνει την κοινωνική ασφάλιση, ως μηχανισμός αναδιανομής, με τη φορολογία, αποδομώντας στην πράξη την Κοιν. Ασφάλιση αντί να τη μεταρρυθμίσει).
β) Ειδικοί της Κ.Α. επισημαίνουν ότι πρόκειται για εγχείρημα με αμφίβολο αποτέλεσμα, με δεδομένο ότι από τη μια πλευρά επιδιώκουν την αύξηση των εσόδων της κοιν. ασφάλισης με υπέρμετρη επιβάρυνση των ασφ/νων (κυρίως αυτοαπασχολούμενων με υψηλά εισοδήματα, των διπλά ασφ/νων, των αγροτών και των Δημ. υπαλλήλων) και από την άλλη πλευρά διατηρούνται σε πολύ χαμηλό επίπεδο οι καταβαλλόμενες συντάξεις και μειώνει ακόμη περισσότερο τις συντάξεις των νέων συνταξιούχων.
γ) Ο Νόμος Κατρούγκαλου επιδιώκει να νομιμοποιήσει τις μέχρι σήμερα περικοπές των συντάξεων, παρόλο ότι μερικές απ’ αυτές έχουν κριθεί αντισυνταγματικές από το ΣτΕ.
Τώρα δεν μειώνει για την ώρα τις καταβαλλόμενες συντάξεις, στην πράξη όμως, μέσω προσωρινής διαφοράς και του δήθεν επανυπολογισμού «νομιμοποιεί» τις μνημονιακές περικοπές
Με λεπτομέρειες αλλά περιληπτικά οι αλλαγές με χρονοδιάγραμμα είναι οι εξής:
ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΩΝ ΑΛΛΑΓΩΝ
Από 1/1/2016 έως 1/1/2019
-Σταδιακά, καταργείται το ΕΚΑΣ αναδρομικά από 1/7/2015
-Αύξηση εισφορών στον ΟΓΑ από 7% σε 10% επί των κλάσεων που ισχύουν
Από 13/5/2016
-Υπολογισμός των συντάξεων με νέο τρόπο για όλες τις νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης όλων των ασφαλισμένων πλην των ενστόλων
-Επανυπολογισμός των επικουρικών συντάξεων και περικοπές με προστασία των εισοδημάτων από συντάξεις (κύριες κι επικουρικές) έως 1.300 ευρώ μεικτά
-Αλλαγές σε συντάξεις χηρείας (τίθεται όριο ηλικίας το 55ο)
-Μειωμένη προσωρινή σύνταξη
-Βελτιώνεται η διαδικασία διαδοχικής ασφάλισης
-Αλλάζει το καθεστώς απασχόλησης συνταξιούχων
-Περικοπές στα οικογενειακά επιδόματα
-Περικοπές στο εφάπαξ, με νέο τρόπο υπολογισμού και καταβολή παράλληλα με την κύρια σύνταξη
-Μετατροπή του ΕΤΕΑ σε ΕΤΕΑΕΠ με την ένταξη και των εφάπαξ στο υπερ-επικουρικό
-Καταβάλλεται επίδομα ανασφάλιστων υπερηλίκων (αφορά και τις εκκρεμείς αιτήσεις)
Από 13/5/2016 έως 31/12/2018
Μειώνεται το ανώτατο πλαφόν στις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις
Από 1/7/2016
-Οι συνταξιούχοι με διπλές συντάξεις θα πληρώνουν διπλές εισφορές 6% υπέρ υγείας
Έως 31/12/2016
-Πρέπει να έχουν ψηφιστεί οι νέοι κανόνες για τις συντάξεις αναπηρίας
-Πρέπει να έχει εκδοθεί ο νέος κανονισμός ασθενείας σε χρήμα
Από 1/7/2017
-Ξεκινά τη λειτουργία του ο Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ)
-Οι δημόσιοι υπάλληλοι εντάσσονται στον ΕΦΚΑ και καταβάλλουν εισφορές σύμφωνα με τους υπόλοιπους μισθωτούς
-Εντάσσονται και τα ταμεία Εφάπαξ στο ΕΤΕΑ, το οποίο ονομάζεται πλέον ΕΤΕΑΕΠ
Τελειώνοντας ο Πρόεδρος θέτει προς τους καλεσμένους επιστήμονες τα εξής ερωτήματα:
α) Ποιες είναι οι επιπτώσεις των αλλαγών του Ν.4387/16 στις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις (κύριες κι επικουρικές) και πως θα γίνει ο επανυπολογισμός τους και από πότε;
β) Είναι συνταγματική η επιβολή εισφορών ασθενείας στις επικουρικές συντάξεις με δεδομένο ότι από τα επικουρικά ταμεία δεν παρέχεται καμία ιατρική ή νοσοκομειακή περίθαλψη ή άλλη παροχή;
γ) Η αναπροσαρμογή των συντάξεων του ΤΕΑΠΟΚΑ από 1/8/16 και από 1/9/16 είναι σύμφωνη με το Ν.4387/16;
δ) Τι πρέπει να κάνουν οι συν/χοι αφ’ ενός μεν για να υλοποιηθούν οι δικαστικές αποφάσεις της ολομέλειας του ΣτΕ και του Ελεγκτικού Συνεδρίου, με τις οποίες κρίθηκε αντισυνταγματικός ο Νόμος 4093/2012 που ισχύει από 1/1/13 και η θέσπιση της Ειδικής Εισφοράς Αλληλεγγύης (φορολογική εισφορά) και αφ’ ετέρου για να προσβληθεί ο νέος Νόμος 4387/16;
Στη συνέχεια πήρε το λόγο ο κ. Μπούρλος, ο οποίος τόνισε τα εξής:
-Διαφώνησε σε όλο σχεδόν το πόρισμα της λεγόμενης «Επιτροπής Σοφών» για την αλλαγή του ασφ/κού συστήματος, στην οποία επιτροπή συμμετείχε κι αυτός
-Προβλέπει δύσκολο το μέλλον με πολλά προβλήματα
-Στην πράξη σε πολλά θέματα δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις του Ν.4387/16 αλλά οι εγκύκλιοι του Υπουργείου και του ΙΚΑ, που ορίζουν άλλα απ’ αυτά που αναφέρονται στις διατάξεις
-Σύμφωνα με το Ν.4387/16 οι κύριες συντάξεις πρέπει να αναπροσαρμοσθούν μέχρι 31/12/18 και εάν το νέο ποσό θα είναι μικρότερο του ήδη καταβαλλόμενου τότε από 1/1/19 θα χορηγείται η διαφορά ως προσωρινή διαφορά, ενώ σύμφωνα με εγκύκλιο η αναπροσαρμογή πρέπει να γίνει μέχρι 31/12/17, πράγμα που δεν είναι δυνατό.
-Οι επικουρικές συντάξεις αναπροσαρμόσθηκαν από 1/8/16 χωρίς να τηρηθεί καθόλου ο Νόμος (με βάση μισθό, έτη υπηρεσίας και συντελεστής αναπλήρωσης 0,45) αλλά, σύμφωνα με υπουργική απόφαση.
-Πρέπει να απαντηθεί από το ΤΕΑΠΟΚΑ η αποστολή νέων αναπροσαρμοστικών αποφάσεων σε όλους τους συνταξιούχους στις οποίες να αναφέρεται ρητά ο τρόπος αναπροσαρμογής
-Δεν αποστέλλονται νέες αποφάσεις, γιατί προφανώς φοβούνται την υποβολή χιλιάδων προσφυγών
Ακολούθως ο καθηγητής κ. Μουστάκας ανέφερε τα εξής:
-Ο νέος Νόμος 4387/16 περιέχει αρκετές διατάξεις παράνομες και αντισυνταγματικές και γι’ αυτό μπορεί να προσβληθεί στα δικαστήρια
-Μπορούν να διεκδικηθούν χρήματα από τότε που δημοσιεύτηκαν οι αποφάσεις με τις οποίες κρίθηκαν αντισυνταγματικές οι σχετικές διατάξεις. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να διεκδικηθούν χρήματα από τον Ιούνιο του 2015, που δημοσιεύθηκε η απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ, που κρίθηκε αντισυνταγματικός ο Ν.4093/12
Μετά ο κ. Χαϊκάλης λέγει ότι:
-Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν ήταν έτοιμη για να αντιμετωπίσει την κατάσταση, όταν ένα μέλος ξεφύγει και γι’ αυτό κάλεσε το ΔΝΤ, ως μόνο που θα μπορούσε να συμβουλέψει το κράτος αυτό για να επανέλθει.
-Η ελληνική δικαιοσύνη δεν είναι δίκαιη γενικά, υπάρχουν όμως και δικαστές που εκτελούν άψογα τα καθήκοντά τους
-Ένα από τα πρώτα μέτρα είναι η αύξηση του κόστους της δικαιοσύνης. Π.χ. η υποβολή μιας προσφυγής σε πρώτο βαθμό κοστίζει τουλάχιστον 400 €
-Αυτό σημαίνει ότι προσφυγές πρέπει να γίνονται μέσω Συλλόγων και όχι ατομικά
Στο σημείο αυτό ο Πρόεδρος του Συλλόγου επαναλαμβάνει το ερώτημα, εάν είναι συνταγματική η επιβολή εισφοράς ασθενείας στις επικουρικές συντάξεις κι αν μπορεί να προσβληθεί στα δικαστήρια
Απαντώντας ο κ. Μουστάκας λέγει ότι η επιβολή εισφοράς ασθενείας είναι παράνομη, αφού δεν υπάρχει από πλευράς του επικουρικού Ταμείου ανταπόδοση (παροχή) και γι’ αυτό μπορεί να προσβληθεί στα δικαστήρια
Στη συνέχεια τέθηκαν διάφορα ερωτήματα και απαντήθηκαν ως εξής:
α) Ερώτημα κ. Καμπίτση: Το Ελεγκτικό συνέδριο δέχεται μόνο ατομικές προσφυγές. Μήπως πρέπει να προκαλέσουμε απόφαση για να την προσβάλλουμε;
Απάντηση από κ. Χαϊκάλη: Τα έξοδα είναι μεγάλα ατομικά και το αποτέλεσμα αβέβαιο. Κάθε κράτος πρέπει να υλοποιεί τις αποφάσεις των δικαστηρίων.
β) Ερώτημα κ. Κωνσταντόπουλου: Η άσκηση προσφυγών κατά των αποφάσεων ανακαθορισμού, επανυπολογισμού, αναπροσαρμογής, έχουν προθεσμία;
Απάντηση κ. Μουστάκα: 60 ημέρες
γ) Ερώτημα κ. Συκάκη: Η πραγματοποίηση αυτής της εκδήλωσης είναι σωστή και πρέπει να γίνει και δεύτερη, γιατί ο Ν. 4387/16 έχει πάρα πολλές διατάξεις, οι οποίες έχουν γίνει από διάφορους συντάκτες και με διαφορετικές εκφράσεις, με αποτέλεσμα αρκετές να είναι ακαταλαβίστικες. Αλλού υπάρχει ο όρος αναπροσαρμογή, αλλού επανυπολογισμός. Ποια είναι η έννοια τους; Πρέπει το συνταξιοδοτικό να ξανασυζητηθεί και να απαιτήσουμε να εκδοθούν σχετικές αποφάσεις.
Απάντηση από κ.Μπούρλο: Ο Νόμος για τις επικουρικές συντάξεις αναφέρει τον όρο «αναπροσαρμογή» ενώ η πρώτη Υπουργική απόφαση έλεγε για «επανυπολογισμό» μετά εκδόθηκε και δεύτερη Υπουργική απόφαση, που μιλούσε πάλι για «αναπροσαρμογή»
Απάντηση από κ. Χαϊκάλη: Ο καθένας μπορεί να μπορεί να απαιτήσει και να ζητήσει προσωπικά σχετική απόφαση ή κάποια έγγραφη απάντηση και να προσφύγει κατ’ αυτής. Μπορεί να γίνει και από Συλλόγους ή Ομοσπονδίες
κ.Μπούρλος: Δεν είναι σωστή η μη παραλαβή κάποιας απάντησης (εγγράφου ή απόφασης)
δ) Στο σημείο αυτό ο Πρόεδρος του Συλλόγου διαβάζει ολόκληρο το υπ’ αρ. πρωτ. 90/20-9-2016 έγγραφο του Συλλόγου προς τη Δ/ντρια του ΕΤΕΑ τ. ΤΕΑΠΟΚΑ κ. Χαραλαμπίδου Σοφία, το οποίο έχει ήδη αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Συλλόγου και στο οποίο αναφέρονται μεταξύ άλλων ότι:
- από το εκκαθαριστικό του μηνός Αυγούστου 2016 και Σεπτεμβρίου 2016 προκύπτει ότι με το Ν. 4387/16 μπήκε οριστική ταφόπλακα στο αρχικό ποσό της επικουρικής σύνταξης και το νέο ποσό της σύνταξης δεν έχει προέλθει από καμία αναπροσαρμογή, αλλά απλά από το αρχικό ποσό αφαιρέθηκε το σύνολο των τριών μνημονιακών περικοπών (Ν.4051/12, Ν.4093/12 και ποσοστού 5,2%)
- στη σύνταξη του 8/2016 ο φόρος, η ΕΑΣ και η εισφορά ασθενείας υπολογίστηκε σωστά επί του νέου ποσού, ενώ στις συντάξεις 9/2016 και 10/2016 η ΕΑΣ υπολογίστηκε λανθασμένα επί του αρχικού της σύνταξης.
- πρέπει να εκδοθούν και να σταλούν σε όλους τους συν/χους του ΤΕΑΠΟΚΑ αναπροσαρμοστικές αποφάσεις.
ε) Ο κ. Ευαγγέλου αναφέρει ότι όταν ήταν συνδικαλιστής πριν από πολλά χρόνια συμβουλευόταν το Συμβούλιο Δικαστηρίων. Το πρόσφατο κείμενο των ρυθμίσεων αποτελείται από 1500 σελίδες και περιέχει συνοθύλευμα διατάξεων και διακρίνεται από καθολική παθογένεια. Πάντοτε και ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια υπάρχει συνωμοσία Κράτους και Εργοδοτών και κάθε χρόνο έπρεπε να καθορισθεί τι αυξήσεις έπρεπε να δοθούν και γενικά πως έπρεπε να κινηθούν οι εργοδότες. Απ’ αυτά καταλαβαίνει κάποιος γιατί σήμερα βάλλονται βάναυσα οι συντάξεις με συνεχείς περικοπές.
στ) Ερώτημα κ. Μαχαίρα: Η ανεργία είναι σε υψηλό βαθμό, οι μισθοί συνεχώς χαμηλώνουν και οι καταβαλλόμενες εισφορές σε χαμηλό επίπεδο. Εάν υποβληθούν από τα μέλη του Συλλόγου μας (περίπου 4.500) προσφυγές και με δεδομένο ότι η Πολιτεία θα επικαλεσθεί οικονομική ρευστότητα, πόσα χρόνια θα περάσουν για να εκδικασθούν οι προσφυγές και πόσα για να τελεσιδικήσουν οι αποφάσεις. Άρα τελικά δε θα γίνει τίποτα.
ζ) Ερώτημα του κ. Πετρά προς τον Πρόεδρο του Συλλόγου: Απαντήθηκε το από 20/9/16 έγγραφο του Συλλόγου από το ΤΕΑΠΟΚΑ;
Απάντηση Προέδρου: Μέχρι σήμερα όχι, αλλά το θέμα είναι σοβαρό και γι’ αυτό πρέπει να δοθεί κάποιος χρόνος στο ΤΕΑΠΟΚΑ
η) Ερώτημα του κ. Κούτα προς τον Πρόεδρο του Συλλόγου: Σε όλους τους συν/χους του ΤΕΑΠΟΚΑ η λεγόμενη «αναπροσαρμογή» έχει γίνει με τον τρόπο, που αναφέρεται στο παραπάνω έγγραφο του Συλλόγου;
Απάντηση Προέδρου: Σε όλες τις περιπτώσεις μελών του Συλλόγου που προσήλθαν στα Γραφεία του Συλλόγου με τα σχετικά εκκαθαριστικά τους, ο τρόπος της «αναπροσαρμογής» είναι ο ίδιος.
θ) Ο κ. Κωνσταντόπουλος λέγει: Ο κ. Ευαγγέλου έδωσε το στίγμα των περικοπών. Καλώ όλους να ξεχάσουν τον καναπέ, να σηκωθούν και να ξεχυθούν στους δρόμους και στις πλατείες. Αυτό που γίνεται είναι αίσχος, ντροπή και κατάντια.
ι) Ο κ. Κλωνάρης αναφέρει: Εμείς οι συνδικαλιστές του ΙΚΑ που προσφέραμε και κοινωνική εργασία, ζούμε σήμερα μια κατάσταση κατά την οποία οι ίδιοι οι διοικούντες έπαιξαν τα αποθεματικά των Ταμείων στο χρηματιστήριο και στα δομημένα ομόλογα.
Τέλος κι επειδή δεν υπήρχε άλλο ερώτημα ο Πρόεδρος του Συλλόγου ευχαριστεί όλα τα μέλη και τους φίλους του Συλλόγου που παρέστησαν στην εκδήλωση και ιδιαίτερα ευχαριστεί τους εκλεκτούς καλεσμένους επιστήμονες που έλαβαν μέρος σ’ αυτή.
Μετά τη λήξη της εκδήλωσης παρασχέθηκε κέρασμα σε όλους που μετείχαν στην εκδήλωση.